Khi bắt đầu học WordPress,mình khuyến khích các bạn nên sử dụng localhost trước đó. Điều này giúp bạn không cần phải mua tên miền và hosting ngay lập tức để có được một website hoàn chỉnh. Thay vào đó, bạn có thể hoàn thiện website của mình trước khi đưa nó lên môi trường Internet. Bài viết hôm nay sẽ hướng dẫn các bạn cài đặt localhost bằng phần mềm Xampp, phần mềm thông dụng nhất hiện nay để xây dựng web sever trên máy tính cá nhân.
Vậy Localhost là gì?
Localhost là một thuật ngữ gồm hai từ local và host. Trong lĩnh vực công nghệ thông tin, local có nghĩa là máy tính của bạn, còn host là máy chủ. Như vậy, localhost có nghĩa là một máy chủ được chạy trên máy tính cá nhân của bạn.
Localhost bao gồm nhiều ứng dụng khác nhau và tất cả các ứng dụng này sẽ kết hợp với nhau để tạo ra một môi trường cho phép chạy mã nguồn WordPress trên máy tính của bạn. Điển hình như:
- Phần mềm Webserver Apache, là một trong những webserver phổ biến nhất.
- Phần mềm PHP để xử lý mã nguồn PHP, vì WordPress được viết bằng ngôn ngữ này.
- Phần mềm MySQL Server để lưu trữ và quản lý cơ sở dữ liệu, vì WordPress sử dụng MySQL làm nền tảng cho cơ sở dữ liệu. Các cơ sở dữ liệu thường được gọi bằng từ tiếng Anh “database”.
- Phần mềm PHPMyAdmin để xem và quản lý cơ sở dữ liệu MySQL.
Tóm lại, chỉ cần cài đặt localhost bằng Xampp là đã đáp ứng đầy đủ các yêu cầu cơ bản của một website WordPress.
Localhost vận hành như thế nào
Khi bạn đã cài đặt Localhost trên máy tính, thì máy tính của bạn sẽ có một phần mềm Webserver để chạy các ứng dụng website với địa chỉ là http://127.0.0.1. Đây là địa chỉ IP dạng localhost, ngoài ra bạn cũng có thể truy cập vào localhost bằng đường dẫn http://localhost.
Thường thì khi sử dụng Localhost, bạn sẽ cần mở bảng điều khiển và kích hoạt các ứng dụng đi kèm để sử dụng.
Hướng dẫn cài đặt Localhost bằng phầm mềm Xampp
Bước 1: Xoá toàn bộ ứng dụng liên quan tới localhost
Nếu bạn đã cài đặt các ứng dụng liên quan đến việc tạo môi trường localhost như PHP, MySQL, hãy xóa chúng đi. Đồng thời, không nên cài đặt localhost bằng XAMPP trên máy chủ Windows đã có IIS được cài đặt sẵn.
Lưu ý nếu bạn dùng Skype
Nếu bạn đang cài đặt phần mềm Skype trên máy tính của mình, thì localhost sẽ không hoạt động được vì Skype đã chiếm quyền sử dụng cổng mạng 80, đây là cổng mặc định của máy chủ web. Vì vậy, hãy mở Skype -> Tools -> Connection Options -> và bỏ chọn tùy chọn Use port 80 and 443….. sau đó nhập một cổng khác để Skype sử dụng.
Sau khi đã chỉnh sửa xong, đừng quên khởi động lại máy tính để hoàn tất quá trình.
Tắt tường lửa
Nếu máy tính của bạn đã được cài đặt tường lửa từ Windows hoặc một phần mềm diệt virus khác, hãy tắt nó đi vì có thể sẽ gây trở ngại cho cổng 80 hoặc các ứng dụng webserver.
Tắt UAC trên Windows
Nếu bạn đang sử dụng máy tính chạy hệ điều hành Windows và đã bật tính năng User Account Control, hãy tắt nó khi sử dụng localhost để tránh các vấn đề liên quan đến giới hạn quyền. Bạn có thể tìm cách tắt tính năng này trên Google.
Bước 2: Cài đặt phầm mềm Xampp
Để cài đặt Localhost, có nhiều phương pháp và phần mềm khác nhau, tuy nhiên nếu bạn là người mới bắt đầu, tôi khuyên bạn nên sử dụng phần mềm XAMPP vì:
- XAMPP là miễn phí hoàn toàn.
- Dễ sử dụng.
- Hỗ trợ các hệ điều hành phổ biến như Windows, Mac, Linux.
Tuy nhiên, trong bài viết này, tôi chỉ hướng dẫn cách cài đặt trên hệ điều hành Windows.
Để tải XAMPP, trước tiên bạn cần truy cập vào địa chỉ https://www.apachefriends.org/download.html và chọn phiên bản XAMPP phù hợp với hệ điều hành của máy tính bạn, nên lựa chọn phiên bản PHP 5.4.31. Lưu ý rằng XAMPP chỉ có phiên bản cho hệ điều hành 32bit, tuy nhiên vẫn có thể hoạt động trên hệ điều hành 64bit.
Lưu ý: Hiện nay, XAMPP đã có bản cập nhật hỗ trợ MariaDB, tuy nhiên gặp nhiều lỗi, do đó tôi khuyên bạn nên sử dụng phiên bản XAMPP 1.8.3 có thể tải tại đây. Nếu bạn sử dụng Mac, hãy tải tại đây.
Sau khi tải xong file cài đặt, hãy chạy nó và chọn Next.
Ở phần chọn đường dẫn, bạn có thể lựa chọn đường dẫn để lưu trữ cài đặt của XAMPP. Lưu ý rằng bạn cần ghi nhớ đường dẫn này vì khi cài đặt web lên localhost, bạn sẽ cần truy cập vào thư mục này. Tôi khuyên bạn nên để mặc định là c:xampp. Tiếp tục ấn Next.
Ở trang tiếp theo, hãy bỏ chọn phần Learn more about Bitnami for XAMPP. Sau đó, ấn Next 2 lần để bắt đầu quá trình cài đặt XAMPP.
Sau khi hoàn tất cài đặt, ấn nút Finish để mở bảng điều khiển của XAMPP. Tuy nhiên, hãy khởi động lại máy tính sau khi cài đặt xong để tránh sự cố không thể khởi động localhost.
Khởi động Localhost
Bây giờ, hãy truy cập vào thư mục c:xampp và mở file xampp-panel.exe để bật bảng điều khiển của XAMPP.
Đây là bảng điều khiển của XAMPP.
Bạn sẽ thấy hai ứng dụng Apache và MySQL có nút Start, đó là dấu hiệu cho thấy hai ứng dụng này chưa được khởi động. Hãy nhấn vào nút Start của từng ứng dụng để khởi động Webserver Apache và MySQL Server, chỉ khi đó bạn mới có thể chạy được localhost.
Nếu cả hai ứng dụng chuyển sang màu xanh như hình dưới đây, tức là đã khởi động thành công.
Sau khi khởi động xong, hãy truy cập vào website với địa chỉ http://localhost để xem trang giới thiệu XAMPP như hình dưới đây.
Bạn có thể nhấn vào nút English ở phía dưới để truy cập vào trang quản lý localhost.
Tạm thời là như vậy, trong phần tiếp theo, mình sẽ hướng dẫn chi tiết cách cài đặt WordPress vào localhost XAMPP.
Hướng dẫn Thao tác trên localhost dùng Xampp
1. Làm việc với thư mục và tập tin
Một điều rất quan trọng khi làm việc với website, dù là trên localhost hay hosting, là hiểu cơ chế phân thư mục của WordPress.
Để bắt đầu, bạn cần tạo một thư mục mới trong đường dẫn C:xampphtdocs và đặt tên là webkhoinghiep, đây sẽ là nơi lưu trữ website của bạn.
Sau đó, bạn có thể truy cập vào đường dẫn http://localhost/thachpham
để xem trang web của mình. Đây chính là thư mục gốc của tên miền http://localhost/webkhoinghiep
Bạn có thể thử sao chép một tập tin vào trong thư mục C:xampp//httpdocs/webkhoinghiep và truy cập lại đường dẫn http://localhost/webkhoinghiep
, bạn sẽ thấy tập tin đó được liệt kê trên trang web.
Nếu bạn click vào tập tin ảnh đó, trình duyệt sẽ hiển thị ảnh với đường dẫn là http://localhost/thachpham/tên-tập-tin
. Đây chính là một link ảnh trên trang web của bạn.
Tương tự, bạn có thể tạo một thư mục mới và sao chép tập tin vào đó, sau đó truy cập vào đường dẫn http://localhost/webkhoinghiep/tên-folder/tên-tập-tin
để xem ảnh.
Như vậy, bạn có thể thấy rằng đường dẫn trên website sẽ phân cấp theo cấu trúc thư mục và tập tin trong đó.
2. Tạo cơ sở dữ liệu MySQL (Database)
Trong quá trình cài đặt WordPress trên máy tính cá nhân, bạn sẽ phải thực hiện một số bước nhất định. Tuy nhiên, để giúp bạn có thể làm quen với việc này, tôi sẽ hướng dẫn trước các bước cơ bản.
Khi đề cập đến database, hãy nhớ rằng nó gồm ba thành phần chính sau:
- Tên người dùng của database.
- Mật khẩu của người dùng database.
- Tên database.
- Database Host (thường là localhost, bất kể bạn sử dụng localhost hay host thông thường).
Bạn có thể tưởng tượng người dùng của database như một người có nhiệm vụ đọc và ghi dữ liệu vào database. Do đó, khi sử dụng mã nguồn PHP, bạn cần khai báo cả tên người dùng của database và tên database.
Ở localhost, bạn không cần tạo người dùng cho database mà chỉ cần sử dụng thông tin người dùng như sau:
- Tên người dùng database: root
- Mật khẩu: trống
Vì vậy, chúng ta chỉ cần tạo database là đủ.
Để tạo database, bạn có thể truy cập vào localhost qua đường dẫn http://localhost/phpmyadmin. Sau đó, nhấp vào menu Databases.
Tiếp theo, tại phần Tạo database, bạn nhập tên database cần tạo vào ô Database name và chọn Collation là utf8_unicode_ci như hình dưới đây. Sau đó, nhấn nút Create bên cạnh.
Nếu thành công, tên database vừa tạo sẽ xuất hiện ở menu bên trái. Vậy là chúng ta đã có một database với các thông tin sau:
- Database Host: localhost
- Database user: root
- Database password: trống
- Database name: thachphamblog
Cách sử dụng database này sẽ được giải thích trong bước cài đặt WordPress trên localhost thực tế.
Bây giờ, bạn đã có một localhost với địa chỉ dạng http://localhost/ hoặc http://127.0.0.1/. Nếu bạn đã quen thuộc với việc sử dụng localhost và muốn thêm tên miền ảo, bạn có thể xem phần nâng cao ở trang tiếp theo. Tuy nhiên, lưu ý rằng phần này chỉ dành cho những người đã có kinh nghiệm sử dụng localhost.
3. Cách đổi cổng mạng cho Localhost
Mặc định, Localhost sẽ sử dụng cổng 80 để truy cập vào các dữ liệu web trong máy tính của bạn. Tuy nhiên, nếu bạn đã sử dụng cổng này cho một ứng dụng khác hoặc không thể khởi động được Apache, bạn có thể thiết lập cho Apache trong Localhost sử dụng một cổng khác, ví dụ như 8080.
Trước khi thay đổi, hãy nhớ rằng sau khi hoàn tất, bạn sẽ phải truy cập vào website với tên miền http://localhost:8080 thay vì chỉ là http://localhost.
Để thay đổi cổng, bạn có thể mở bảng điều khiển XAMPP và chọn nút Config của Apache, sau đó chọn Apache (httpd.conf).
Tiếp theo, bạn tìm đến dòng này:
Listen 80
Thay đổi thành:
Listen 8080
Sau đó, bạn Stop Apache và Start lại, sau đó thử truy cập vào localhost theo đường dẫn http://localhost:8080. Nếu thành công, bạn đã hoàn tất việc thay đổi cổng. Hãy nhớ rằng, sau khi thay đổi cổng, bạn sẽ phải sử dụng đường dẫn có kèm theo số cổng mới để truy cập vào localhost.
Nếu bạn đang sử dụng tên miền ảo như hướng dẫn ở trên, hãy sửa lại file C:xampp/apache/conf/extra/httpd-vhost.conf để sử dụng cổng 80 thay vì 8080.
Một số câu hỏi liên quan đến localhost dùng Xampp
Có thể tôi gửi cho bạn bè xem trang web ở địa chỉ localhost được không?
Không vấn đề gì, bạn có thể làm điều đó.
Sau này, tôi có thể chuyển dữ liệu từ máy tính cá nhân lên một host trên Internet không?
Tất nhiên là có thể.
Trang web ở localhost có chạy chậm không?
Thường thì không, trừ khi máy tính của bạn quá yếu.
Có phải localhost dễ bị tấn công để hack website không?
Không nếu máy tính của bạn không bị truy cập bởi người khác.
Localhost có đủ mạnh để chạy một theme wordpress bán hàng với số lượng 1 – 2000 sản phẩm không ?
Nói chung cấu hình của xampp phụ thuộc vào cấu hình của máy tính cá nhân bạn đang sử dụng. Nếu máy tính bạn mạnh, thì sẽ không vấn đề gì. Tuy nhiên nếu máy bạn cấu hình CPU và Ram yếu thì khi import hoặc export 1 trang web có số lượng sản phẩm nhiều thì có thể dẫn tới tình trạng giật lag, hoặc treo máy. Mình khuyên các bạn chỉ nên thử nghiệm hoặc chạy demo 10-50 sản phẩm, nếu máy tính của bạn cấu hình không được mạnh.
Lời kết
Trên đây là tất cả những điều quan trọng về việc cài đặt localhost mà bạn cần biết. Nó sẽ luôn ở bên cạnh bạn trong quá trình làm việc với website, vì host chỉ nên được sử dụng để chạy website chính trên internet. Trong khi đó, localhost là nơi bạn có thể thử nghiệm hoặc chỉnh sửa các phần của website mà không lo lắng về ảnh hưởng đến website chính. Hãy sử dụng localhost một cách thông minh và hiệu quả nhé!